تحقیقات نشان داده است که تاریخ شهر سالامیس به قرن یازدهم پیش از میلاد بازمی‌گردد. به گفته باستان‌شناسان، شهر انکومی در سال ۱۰۷۵ پیش از میلاد با زلزله‌ای بزرگ مواجه شد. پس از آن، ساکنان این شهر به تدریج به سالامیس مهاجرت کردند و این شهر را تأسیس نمودند. در حفاری‌ها، آثاری از گورها و بندرهای مربوط به این نخستین سکونتگاه نیز کشف شده است.
قابل توجه است که زمانی که دوره‌ای معروف به “عصر تاریک” در دریای اژه و مدیترانه در قرن هشتم پیش از میلاد به پایان رسید، سالامیس به عنوان شهری ثروتمند با روابط تجاری نزدیک با فنیقی‌ها ظاهر شد. هدایایی که در مقبره‌های پادشاهان در گورستانی کشف شده است، اطلاعاتی درباره میزان ثروت سالامیس در این دوره ارائه می‌دهد. همچنین، اولین پول در قرن ششم پیش از میلاد در این شهر چاپ شد.
این شهر به همراه سوریه و آناتولی در سال ۳۳۳ قبل از میلاد توسط اسکندر مقدونی در ایسوس تأسیس شد. پس از شکست دادن داریوش، تحت فرمانروایی امپراتوری ایران هخامنشی قرار گرفت. پس از مرگ اسکندر در سال ۳۲۳ قبل از میلاد، سالامیس به همراه بقیه قبرس تحت کنترل پادشاهی بطلمیوسی که در مصر تأسیس شده بود، قرار گرفت. در این دوره، شهر به یکی از مراکز مهم تمدن هلنیستی مانند اسکندریه، انطاکیه و افسوس تبدیل شد و این دوره درخشان در زمان حکومت رومیان نیز ادامه یافت.
بیشتر ویرانه‌هایی که امروزه باقی مانده‌اند متعلق به دوره رومیان است. در قرون اول و چهارم میلادی، بزرگترین تهدید برای شهر زلزله‌ها بودند. پس از این زلزله‌ها، امپراتور بیزانس کنستانتیوس (۳۳۷-۳۶۱) شهر را بازسازی کرد و نام آن را به کنستانسیوس تغییر داد. با این حال، پر شدن تدریجی بندر، تخریب طبیعی و حملات دزدان دریایی عرب که پس از مدتی آغاز شد، باعث پایان این شهر شد. پس از یورش دزدان دریایی در سال ۶۴۸ میلادی، آخرین ساکنان شهر به فاماگوستا مهاجرت کردند.
سالن بدنسازی، باشکوه‌ترین بخش خرابه‌های سالامیس است که با حیاطی آغاز می‌شود که برای ورزش‌های ژیمناستیک استفاده می‌شد و از چهار طرف با ستون‌ها و رواق‌های سرپوشیده احاطه شده بود. در دوره آگوستوس (۳۱ قبل از میلاد – ۱۴ میلادی)، حوضی سنگی در وسط ساخته شد و مجسمه‌ای از این امپراتور نصب شد. برخی از ستون‌ها، سرستون‌ها و پایه‌ها پس از زلزله‌های قرن چهارم از تئاتر آورده شدند. بخش مجاور حیاط شامل دو سردخانه هشت‌ضلعی است و در دیوار جنوبی اتاق میانی، تکه‌هایی از نقاشی دیواری قرن سوم میلادی دیده می‌شود.
تئاتر سالامیس
تئاتر سالامیس در شکل کنونی خود به دوره آگوستوس بازمی‌گردد. بخشی که برای تماشاگران در نظر گرفته شده بود، شامل ۵۰ ردیف صندلی با ظرفیت ۱۵۰۰۰ نفر بوده است. در بخش ارکستر، یک محراب اختصاص‌یافته به دیونوسوس و دو پایه با کتیبه‌هایی به مارکوس اورلیوس، کومدوس، سزار کنستانسیوس و سزار ماکسیمیانوس وجود دارد. از صحنه که زمانی با تندیس‌های مختلف تزئین شده بود، تنها پایه‌ها و سکوی جلویی آن باقی مانده است. پس از زلزله‌های قرن چهارم میلادی، این تئاتر دیگر بازسازی نشد و ویرانه‌های آن به عنوان مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار گرفت.
عمارت رومی ویلازی شهر سالامیس
این بنا که زمانی دو طبقه بود، شامل ورودی ستون‌دار، حیاط داخلی و یک نشیمن بزرگ به شکل نیمه‌ماه بوده است. اتاق‌های دیگر در دو طرف حیاط به صورت خوشه‌ای قرار گرفته‌اند. پس از رها شدن شهر، این ساختمان برای تولید روغن زیتون مورد استفاده قرار گرفت. سنگ‌های بزرگ زیتون‌شکن و سنگ‌های آسیاب تا به امروز باقی مانده‌اند.
این کلیسا که در قرن چهارم ساخته شده است، دارای یک حیاط بود که اطراف آن را ستون‌هایی با یک چاه آب، شبستان مرکزی، شبستان‌های جانبی و سه محراب احاطه کرده بودند. صندلی اسقف و ردیف‌هایی که کشیش‌ها در آن می‌نشستند، در مرکز محراب قرار داشتند. گروه دوم ویرانه‌ها، که به نظر می‌رسد شامل یک حمام بوده است، در پشت بخش انتهایی کلیسا دیده می‌شود. موزاییک ساخته شده از قطعات سنگی کوچک و رنگارنگ که کف یکی از اتاق‌ها را تزئین کرده است، بسیار چشم‌نواز است.
این بازیلیکا که بزرگترین کلیسای قبرس محسوب می‌شود، کلیسای جامع شهر سالامیس نیز بوده است. مشخص است که این بازیلیکا در دوره اسقف اپیفانیوس (۳۶۸-۴۰۳) ساخته شده است. مقبره مرمری اپیفانیوس در جلوی قسمت جنوبی محراب قرار دارد. این کلیسا از یک شبستان مرکزی تشکیل شده بود که با ۱۴ جفت ستون با سرستون‌های سبک قرنتی که در دو ردیف چیده شده بودند و یک محراب سه‌گانه در انتهای آن، از شبستان‌های جانبی جدا می‌شد. در محراب، تخته‌هایی وجود داشت که اسقف‌ها و کشیشان در آن می‌نشستند.
اتاق‌های دو طرف محراب برای پوشیدن لباس‌های کاهنان و نگهداری وسایل مورد استفاده در مراسم به کار می‌رفتند. سیستم گرمایشی که در زیر سطح کف اتاق غسل تعمید کلیسا پیدا شده است، نشان می‌دهد که در ماه‌های زمستان از آب گرم برای غسل تعمید استفاده می‌شده است. ویرانه‌ها نشان می‌دهند که پس از غارت کلیسا توسط دزدان دریایی عرب در قرن هفتم، یک کلیسای کوچک دیگر در پشت بخش جنوبی محراب ساخته شده است.
مخزن آب “VOUTA” شهر سالامیس
آب مورد نیاز سالامیس توسط چشمه آبی کیثرئا (Değirmenlik) که در ۵۰ کیلومتری غرب شهر قرار داشت، تأمین می‌شد. مشخص است که سیستم آبرسانی که در دوره روم ساخته شده بود، تا قرن هفتم میلادی مورد استفاده قرار می‌گرفت. امروزه نیز قنات و خرابه‌های آن در جاهایی به چشم می‌خورد. یکی از این ویرانه‌ها بزرگترین آب‌انبار است که آب‌هایی که به سالامیس منتقل می‌شدند را ذخیره می‌کرد. شایان ذکر است که ۳۶ ستون مربعی که سقف را نگه می‌داشتند، توسط براکت‌های بزرگی که از دیوارهای بلند بیرون می‌آیند پشتیبانی می‌شدند. در تحقیقات انجام شده، یکی از نقاطی که آب به بیرون سرازیر می‌شده، در سطح کف پیدا شده است.
سالامیس هم محل ملاقات و هم مرکز خرید بود و مشخص است که اولین ساخت آن به دوره هلنیستی بازمی‌گردد. رواق‌های ستون‌دار در دو طرف آگورا، خریداران را از آفتاب تابستان و باران زمستان محافظت می‌کردند. امروزه تنها یکی از این ستون‌ها باقی مانده است. در وسط منطقه خرید، استخرها و مجسمه‌های مرمری از خدایان، قهرمانان و افراد مشهور وجود داشت.
ویرانه‌های این معبد که تا به امروز باقی مانده است، متعلق به سازه‌ای از دوره روم است که بر روی ویرانه‌های اولین معبد در دوره هلنیستی ساخته شده بود. در حفاری‌ها، کتیبه‌هایی که به لیویا، همسر آگوستوس و زئوس المپیکی اختصاص داده شده بود، پیدا شد.
مطالب مرتبط:
